In oktober 2012 werd een donatie gegeven aan het AMC voor de verdere ontwikkeling van de biobank CLL.
Tot vrij recent werden patiënten met Chronische Lymfatische Leukemie (CLL) behandeld met min of meer uniforme chemotherapie, waarbij de behandeling vooral gericht was op het reduceren van klachten en symptomen.
Door intensief onderzoek, onder andere verricht binnen de afdelingen Hematologie en Experimentele Immunologie van het AMC, zijn de inzichten in deze nog steeds letale ziekte sterk aan het veranderen. Zo blijkt er een verscheidenheid aan subtypen van CLL te bestaan, elk met eigen biologische kenmerken.
Deze specifieke kenmerken maken het mogelijk om, anders dan met chemotherapie, veel gerichter de kwaadaardige cellen uit te schakelen. De potentiële middelen en mechanismen om dit te bewerkstelligen staan binnen ons onderzoek in het AMC centraal.
Het is daarbij van eminent belang om beschikking te hebben over veel zeer goed gekarakteriseerde bloedmonsters van CLL patiënten.
Hiertoe hebben wij samenwerking gezocht met andere ziekenhuizen in Nederland. Op dit moment wordt vanuit 9 ziekenhuizen op regelmatige basis bloed van patiënten met CLL naar ons opgestuurd. In het AMC worden deze bloedmonsters uitgebreid geanalyseerd. Zo worden van de CLL de aanwezigheid van oppervlakte eiwitten gemeten (immunofenotypering), DNA geanalyseerd, en moleculaire bepalingen gedaan. De CLL cellen n worden geïsoleerd en op dusdanige wijze ingevroren dat op een later tijdstip experimenten kunnen worden gedaan. Het invriezen gebeurt in speciale opslagvaten die gekoeld worden met vloeibare stikstof (-196ºC). Plasma en serum van deze patiënten wordt eveneens opgeslagen in speciaal hiervoor ontwikkelde -80ºC vriezers. Parallel aan het invriezen worden in een grote database de relevante klinische gegevens van de patiënten ingevoerd zoals voorgaande therapieën en responsen (FIGUUR 1).
Deze vorm van biobanking is essentieel niet alleen voor het op effectieve wijze ontdekken van nieuwe therapeutische targets, maar ook voor snel onderzoek naar welke patiëntengroep hiervan het meest profiteert.
Voor verder uitbreiden en professionaliseren van deze biobank zouden wij graag in aanmerking komen voor financiële steun van de Stichting Leukemie.nl. Met name de opslag van cellen in speciale vriezers en het bijbehorende verbruik van vloeibare stikstof is zeer kostbaar. Het AMC moet tientallen miljoenen euro’s bezuinigen en heeft geen financiële ruimte voor dergelijke investeringen, die ook moeilijk zijn te financieren vanuit projectgelden van bijv. de Nederlandse Kankerbestrijding, of vanuit de farmaceutische industrie.
prof. Dr. M.H. van Oers, dr. E. Eldering en dr. A.P. Kater,